wobswětlować
wobswětlować
wobswětlować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]
werb[wobdźěłać]
wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | wobswětluju | wobswětlujemoj | wobswětlujemy |
2. | wobswětluješ | wobswětlujetej (-taj) | wobswětlujeće |
3. | wobswětluje | wobswětlujetej | wobswětluja (wobswětluju) |
aspekt | ip |
transgresiw | wobswětlujo, wobswětlujcy, wobswětlowawši |
prezensowy particip | wobswětlowacy |
preteritowy particip | wobswětlowany |
ł-forma | wobswětlował, wobswětlowała, wobswětlowało, dual: wobswětlowałoj, plural: wobswětlowali (wobswětlowałe) |
werbalny substantiw | wobswětlowanje |
preteritum | |||
wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | wobswětlowach | wobswětlowachmoj | wobswětlowachmy |
2. | wobswětlowaše | wobswětlowaštej | wobswětlowašće |
3. | wobswětlowaše | wobswětlowaštej | wobswětlowachu |
imperatiw | |||
wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | — | wobswětlujmoj | wobswětlujmy |
2. | wobswětluj | wobswětlujtej (-taj) | wobswětlujće |
3. | wobswětluj, njech wobswětluje | wobswětlujtej (-taj) | njech wobswětluja (wobswětluju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
wob-swě-tlo-wać
Wurjekowanje
- IPA: u̯obsu̯ʲɪtlou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne wobswětlowaše je 8x dokładźene, wobswětlowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] swěćić; naswětlić; naswětleć; naswětlować; wobswětlić
Přikłady:
- [1] A wječor, hdyž słónco šěroko runinu w dole wobswětluje, hlada wón do wsy a dale do druhich wsow, po runych krywach wulkich polow, hdźež mašiny łaža a ludźo wokoło nich běhaja kaž mrowje. (Krawža)
- K njebju sapace płomjenja wobswětlowachu dołhe rynki šěrych wojakow. (Katolski Posoł 1914)
- Kak so to druhdy cofa, wobswětluje znaty nationalö Ludwig Bernhard. (Katolski Posoł 1914)
- Listowanje wobswětluje Ć. (Ćišinski)
- Ćišinskeho proza wobswědčuje prócowanje młodeho awtora wo přiswojenje zakladneho grata za pisanje a literarne tworjenje w serbskej rěči; wona je wuraz Ćišinskeho wjacelětneho puća ke krutemu filozofiskemu, politiskemu, narodnemu a estetiskemu stejišću; wona wotbłyšćuje proces basnikoweho duchowneho zrawjenja a kritiskeho wobkedźbowanja woprawdźitosće a wobswětluje jeho lěta dołhe pytanje za wuměłskim mišterstwom, kotrež ze samej prozu hišće njedocpě. (Ćišinski)
- Njeličomni wědomostnicy a kulturnicy su wo nim při wšelakorych składnosćach pisali a jeho dźěło a skutkowanjez rozdźělnych hladanišćow wobswětlowali. (Rozhlad 1991)
- Tak wobswětluje na př. (Rozhlad 1991)
- Luboznje zyboleše so blědy měsačk na njebju a wobswětlowaše z miłymi pruhami zemju, zo bě jasno kaž wodnjo. (Kašćanski)
- Jako ćežišća časopisa su myslene: - předstajenje duchowno-kulturneho žiwjenja a prócowanja Hornjo- a Delnjoserbow měło wobswětlować a pěstować narodnu swojoraznosć a tak skrućować narodne sebjewědomje pod wuměnjenjemi přiběraceje asimilacije "kaž tež rosćacych wliwow ,,uniforměrowaneje kulturneje "industrije (na př. (Rozhlad 1992)
- Stajnje dwě wsy rozdźělneju regionow Hornjeje a Delnjeje Łužicy byštej so bliže předstajiłoj, pak w formje portreta, pak w interviewach ze znatymi (abo mjenje znatymi) wosobinami kulturneho žiwjenja wsy, we wobswětlowanju kulturno-stawizniskeho pozadka hač k narodnemu skutkowanju dźensa. (Rozhlad 1992)
- Jako ćežišća časopisa su myslene: - předstajenje duchownokulturneho žiwjenja a prócowanja Hornjo- a Delnjoserbow měło wobswětlować a pěstować narodnu swojoraznosć a tak skrućować narodne sebjewědomje pod wuměnjenjemi přiběraceje asimilacije "kaž tež rosćacych wliwow ,,uniforměrowaneje kulturneje "industrije (na př. (Rozhlad 1992)
- Stajnje dwě wsy rozdźělneju regionow Hornjeje a Delnjeje Łužicy byštej so bliže předstajiłoj, pak w formje portreta, pak w interviewach ze znatymi (abo mjenje znatymi) wosobinami kulturneho žiwjenja wsy, we wobswětlowanju kulturnostawizniskeho pozadka hač k narodnemu skutkowanju dźensa. (Rozhlad 1992)
- Jako ćežišća časopisa su myslene: - předstajenje duchownokulturneho žiwjenja a prócowanja Hornjo- a Delnjoserbow měło wobswětlować a pěstować narodnu swojoraznosć a tak skrućować narodne sebjewědomje pod wuměnjenjemi přiběraceje asimilacije "kaž tež rosćacych wliwow ,,uniforměrowaneje kulturneje "industrije (na př. (Rozhlad 1992)
- Stajnje dwě wsy rozdźělneju regionow Hornjeje a Delnjeje Łužicy byštej so bliže předstajiłoj, pak w formje portreta, pak w interviewach ze znatymi (abo mjenje znatymi) wosobinami kulturneho žiwjenja wsy, we wobswětlowanju kulturnostawizniskeho pozadka hač k narodnemu skutkowanju dźensa. (Rozhlad 1992)
- Wot politiskich stron njewotwisna nowina, kotraž zrozumi so jako kritiska alternatiwa, wuchadźa měsačnje a wobswětluje prašenja politiki, hospodarstwa a kultury. (Rozhlad 1992)
- Minimalne, praktikablne wuhotowanje dowola wariablne hrajne městna, z wěstosću pak nic šulske rumnosće, hdyž ma so iluzija wuskeho, hdys a hdys jasnje so wobswětlowaceho ruma (komorki) wobchować. (Rozhlad 1998)
- Hdyž koncepciju faktografiskeho zarysa sćěhujemy, wšak so dyrbimy prašeć za faktami, kotrež Nawku hišće jasnišo wobswětluja, ale so njenaspomnja: 1929 wobdźěli so ze słownikarjom J. (Rozhlad 1998)
- Jako zastup do tematiki přednjese so w rozmołwnych kołach mjez młodźinu a mniškami zmysł, nadawk a zaměr rjadniskeho powołanja a wobswětluja so naroki na žiwjenje w klóštrje. (Rozhlad 1998)
- Časćišo potom wšitcy štyrjo wječor po zdokonjanym dźěle pod worješinu sedźa a sej powědaju a nowosće ze swěta ze wšěch stron wobswětluja. (A. Nawka)
- Błudmo basnika jaskrawje wobswětluje, štož bě wšak dotal błyskace so błudmo wobrazowki a tak pře wšu měru kołwrótne, zo přesahuje woprawdźitosć (Rozhlad 1996)
- Za krótki čas běchu sej lodowe města a palasty natwarili, a dokelž jim ćopłota smjerć wěšćeše, spopadachu polarne swětło do wulkich přewidnych sudobjow a wobswětlowachu z nimi swoje sydlišća. (Wuhladko 2001)
Přełožki[wobdźěłać]
|
light, illuminate
]] [[:en:light, illuminate |
(en)]] |