powučować

z Wikisłownika

powučować

powučować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. powučuju powučujemoj powučujemy
2. powučuješ powučujetej (-taj) powučujeće
3. powučuje powučujetej powučuja (powučuju)
aspekt ip
transgresiw powučujo, powučujcy, powučowawši
prezensowy particip powučowacy
preteritowy particip powučowany
ł-forma powučował, powučowała, powučowało,
dual: powučowałoj, plural: powučowali (powučowałe)
werbalny substantiw powučowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. powučowach powučowachmoj powučowachmy
2. powučowaše powučowaštej powučowašće
3. powučowaše powučowaštej powučowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. powučujmoj powučujmy
2. powučuj powučujtej (-taj) powučujće
3. powučuj, njech powučuje powučujtej (-taj) njech powučuja (powučuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: po-wu-čo-wać

Wurjekowanje

IPA: pou̯uʧou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne powučowaše je 3x dokładźene, powučowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] powučić; powučeć; powučujo rěčeć

Přikłady:

[1] Skónčnje serbski ratar jara powučowacej nastawkaj wo sakskich zahonowych knihach a wo łužiskim rybarstwje nadeńdźe. (Katolski Posoł 1915)
Nětkle we wójnskim času bychu so wosebje wužić mohłe, zo bychu so ludźom, wosebje tež žónskim, wšelake powučowace a rozwučowace wěcy a nadawki předstajałe. (Katolski Posoł 1915)
Knižka powučuje, kak něhdy křesćanstwo w našich krajinach zeschadźa a swoje prěnjotne a najkrućiše zepjery we Mišnjanskim biskopstwje a Budyšskim tachantstwje namaka, a kak dźensa z dawno minjenych lětstotkow do našich dnjow něžna "Marijna Hwězda" a lubozny "Róžant" mile swěćitej. (Katolski Posoł 1915)
Posłuchajmy tež na Ćišinskoho, kiž nam w "Serbskich wobrazach" předstaja mać na puću do cyrkwje, powučujo swoje dźěći: 1. (Katolski Posoł 1915)
Wšo tole nas tež (jeli směmy docyła zabyć na teh- dyšich čitarjow Zejlerjowych fabulow, jich słód a potrjeby) mile nastaji napřećo basnikowej widźom- nej prócy, wšudźom a ze wšeho dobywać moralku, napřećo jeho druhdy přenapadnej powučowacej 171 dikciji, kotraž so jewi předewšěm we tym, zo přida nimale kóždej fabuli wuraznje jako promytion abo epimytion formulowanu moralku. (Zejler)
Hana: powučuje nana a wróća jeho žortne rěče. (Zejler)
Wotpowědnje tehdomnišej kulturnej politice měješe SLDź swojich přihladowarjow předewšěm powučować a kubłać. (Rozhlad 1998)
A zaso hinak zwuraznja so Feliks Statnik, kiž swoje nazhonjenja z młodych lět nětko z widom wuměnkarja předźěla, pokazajo a powučujo młodych wo žiwjenju w prěnjej połojcy tutoho lětstotka. (Rozhlad 1998)
Z wjesnych čitarjow našoho "Posoła" zawěsće kóždy hižo sam wot so, potom pak tež dźiwajo na namołwjenja a powučowanja, kotrež smy tam wo winowatosćach rólniskoho ludu napřećiwo měsćanskomu jara husto přinošeli, , što ma za měsćanski lud činić, kotryž sebi zežiwjenja sam płodźić njemóže. (Katolski Posoł 1917)
Wot prěnich časow křesćanstwa sem nałožowachu so wobrazowne předstajenja, zo by so lud tak powučował a nabožnje natwarjał. (Katolski Posoł 1917)
Hdyž tole wopominamy, potom zawěsće sebi k wutrobje bjerjemy, hdyž biskopja nas powučuja, napominaja, warnuja a namołwjeja. (Katolski Posoł 1914)
Pastyrski list jedna wo wšelakich strachach a njeporjadach našoho časa, powučuje wěriwych, pokazuje na strachi, wótcowscy napomina wšitkich, kotřiž hłós swojich dobrych pastyrjow słyša a zańč maja, a praji, zo zbožo a spomoženjo nic jeno cyrkwje ale tež cyłeje wótčiny wot toho wotwisuje, zo so wěriwi wot tutych njedostatkow, wopačnosćow, a njeporjadow zdaluja, a - štož snadź je trěbne - to porjedźa. (Katolski Posoł 1914)
Njeposrědnje wuswojał je hižo někotryžkuli wulkowobsedźer, hdyž je burstwa, mjeńše ležomnosće a statoki, kiž k ß mjezowachu, pokupił, zepjerajo so na předkupne prawo, kiž ma so w našich dnjach w Pruskej knježerstwu přispěć, kaž nas to jednanja w pruskim sejmje powučuja. (Katolski Posoł 1914)
Wo tym wón w jednym ze swojich wědomostńych dźěłow pisa: ,,A hišće dalši, jara dźakowny nadawk mamy sej stajić: powučować a wujasnjować lud. (Šěca)
Kelko hódnotnych pokiwow a radow za swójbu, dom a statok, ratarstwo a zahrodnistwo zapleće wón do swojich přednoškow, přeco wobrotliwje a přistojnje, zo nihdy njezbudźichu zaćišć tunjeho powučowanja. (Šěca)
Wón je tuto wuměłstwo wo powučowanju. (Šěca)
Ale burow powučować, to je njedźakowne dźěło, nic snano, dokelž njebychu njedorozumjenja měli, , ale najwjace z nich su z hubjenymi nazhonjenjemi mudrosće nabyli, ale tež njedowěry, tuž na cuzu radu wjele njedawaju; tež maju chětro dosć sebjewědomja a njedadźa rady njeburam do swojeho hospodarjenja rěčeć. (Šěca)
Nic jón chcyjo powučować -byrnjež z powołanja wučer był a na wšěch 50 lět wučerił - ale na te spodobne a přijomne wašnje, zo "pod jeho rukami nabywa wšo žiwjenja, rjanosće a nadobnosće, bywa humorne a lochke", kaž to tohorunja A. (Rozhlad 1991)
Nimo swojeje wědomostneje dźěławosće, wosebje na rěčespytnym polu, wěnowaše so wón tohorunja powučowacemu pismowstwu, rjanej literaturje. (Rozhlad 1994)
Kubłanski wliw je husto jenož posrědni, za posměwkom schowany, tak zo dźěći Nawkowe powučowanje jako nalěhawe njezačuwaja. (Rozhlad 1994)
Njedaj, zo sym zhubjeny, mjeztym, zo sam druhich powučuju. (Wosadnik 1979)


Přełožki[wobdźěłać]