wjelbować
wjelbować
wjelbować(hornjoserbšćina)
[wobdźěłać]| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wjelbuju | wjelbujemoj | wjelbujemy |
| 2. | wjelbuješ | wjelbujetej (-taj) | wjelbujeće |
| 3. | wjelbuje | wjelbujetej | wjelbuja (wjelbuju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | wjelbujo, wjelbujcy, wjelbowawši |
| prezensowy particip | wjelbowacy |
| preteritowy particip | wjelbowany |
| ł-forma | wjelbował, wjelbowała, wjelbowało, dual: wjelbowałoj, plural: wjelbowali (wjelbowałe) |
| werbalny substantiw | wjelbowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wjelbowach | wjelbowachmoj | wjelbowachmy |
| 2. | wjelbowaše | wjelbowaštej | wjelbowašće |
| 3. | wjelbowaše | wjelbowaštej | wjelbowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | wjelbujmoj | wjelbujmy |
| 2. | wjelbuj | wjelbujtej (-taj) | wjelbujće |
| 3. | wjelbuj, njech wjelbuje | wjelbujtej (-taj) | njech wjelbuja (wjelbuju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
wjel-bo-wać
Wurjekowanje
- IPA: u̯ʲelbou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne wjelbowaše je 1x dokładźene, wjelbowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] horbić; zhorbić; wuhorbić; wuhorbjeć; wuhorbjować
Přikłady:
- [1] Haj, tu běchu wulkotne wjelbowane wjerchi a wuske wjelby, kaž je widźiš w starych cyrkwjach a hrodach. (Cušcyna)
- Maćij hacaše hładke wjelbowane płoniny. (Koch)
- W naschim Ssmilnjanskim zyrkwinym pschitwarku steji na scźěnu slehnjeny wulki rowny pomnik, kiž je něhdy psched wołtarjom nad wjelbowanym rowom ležał. (Sykora)
- Pod semju we wjelbowanej chapali wón tam ua trónje ß spi, s mjecžom wopaß ß hłowu ma s krónu wupyschenu, psched ß na kolenomaj pak ma ß lube ß scźeńske knihi ležo, kaž chzył ß w ß ß ß nozy hischcźe wokschewicź na lubym Božim ß kotrež bě jemu ß a ß była wschě dny, jako bě był na semi žiwy. (Sykora)
- Ležimoj při sebi, ty maš sylnej ramjeni a wjelbowanu hrudź, a mjez ramjenjom a hrudźu je dólčk, moja hłowa so tam runje hodźi, a druhdy poduješ, dokelž će moje włosy łoskotaja. (Brězan)
- Zabłudźimoj so do šmjatańcy hasow a haskow cyrkwje rostu do sebje a steja sej napřećo, swisle domow sprostnjeja namaj šije, njeruny plester čini namaj mučne nohi přechodne domy a wjelbowane wrota, schody běža w dworach kaž loggije z poschoda do poschoda slepy rěči z psom, holčki płokaja klankowe šaćiki, a pisanje a wjesele wisa to na kowanym pletwje renesancneje studnje. (Brězan)
- Chłódna a wysoka a swjatočnje cuza wjelbuje so wuska cyrkej Swjateho Jakuba młoda cyganka stupi k tebi, krošik, rjana dama, za to dźěćo, krošik jemu za mlóčko. (Brězan)
- Hosćenc, wjelbowany kaž chódba, bě jenož skromnje wobswětleny. (Brězan)
- Tele šklenčane, přewidne kamjenje -- w starej muri žane tajke byli njeběchu -- běchu wonka wjelbowane a do tajkeje wysokosće zasadźene, kotraž toho, kotryž chcyše přez nje hladać, klečeć nuzowaše. (Brězan)
- Nad ćežkimi dubowymi durjemi wjelbowaneho zachoda, kiž hasku móhłrjec zawrě1 3 9 chu, wjerćeše so pomału, čerwjenje a zelenje blinkotajo, wysoka, kowana petrolejowa lampa lampa bě na někajke wašnje zwjazana z hrajadłom, kotrež scyła cuzu, kaž wuwalenu melodiju hraješe. (Brězan)
- Krótka, wuska wjelbowana chódba wjedźeše do dalšeje předrumnosće, kotraž měješe dwaj rołojtej zachodaj, lědy šěršej hač muske ramjenja: jedyn za hosći zwonka města, druhi za wobydlerjow wotdźěleneho dźěla města. (Brězan)
- Wona přindźe ke mni, wustupi so přede mnu, so posměwajo, hórka wjelbowana, z woběmaj rukomaj nadra přizběhnjene. (Brězan)
- Mjeztym zo Krabat z lochkimi pohibami wjesłow wodźičku přećiwo słabemu prudej na městnje dźeržeše, žórleše so ze wšěch stron -- tež z wody, kaž so zdaše -- najprjedy tupe, potom so swěćate módre swětło, doniž njebě cyła, wysoko wjelbowana, w swojej hłubokosći njepřewidźomna grota z tymle swětłom wupjelnjena. (Brězan)
- Błyšćate módre swětło zhubi poněčim swój błyšć a ležeše zaso -- kaž na spočatku -- jako tupe, njejasne módre zybolenje na nětkole dospołnje hładkich, połkružnje wjelbowanych skalnych sćěnach. (Brězan)
- Miłe, difuzne swětło, kotrež njewuchadźeše z někajkeho słónca, ale z cyłeho blědomódreho wjelbowaneho njebja, wostaji wšě wěcy bjez sćina, a zo tule sołobiki spěwachu, zdaše so spodźiwne jenož tohodla, zo jich spěwanje ćišinu słyšomnu činješe. (Brězan)
- Wona zdu někotre róžowe łopješka wot swojeho něžnje wjelbowaneho brjucha a rěčeše tróšku wo sebi: zo je wona tón přikład abo tón prawobraz, són wšěch žónskich a požadliwosć wšěch muskich, a zo po přikładach stworjene, wšak přeco popřikładne wostanje, tunše abo dróše, abo tola konfekcija. (Brězan)
- Wón połoži krótke, tučne porsty w gotiskim wjelbowanju napřećo sebi, rozmyslowaše, woči za ćežkimi, nabrun wěkami, a přida pomalu, što to je, być čłowjek? (Brězan)
- Rum bě po zdaću wjelbowany kaž skora małeje, módreje hwězdy, kotruž zemju mjenujemy, a bě bjez žiwjenja a prózdny hač na tónle hłós, kotryž jón pjelnješe. (Brězan)
- Po cyłej dróze 22 so wjelbowachu stwjerdnjene plincy z betona. (Brězan)
- A horjeka, pod powočinjenej rubjanej košlu, wjelbowanu běłosć, kiž jemu krej do žiłow ćěrješe. (Krawža)
- Handroš bu won wjedźeny, do małeho wjelbowaneho ruma z lěsycu před woknom, rum bě cyle prózdny, a Handroš słyšeše, kak za nim durje zasunychu. (Krawža)