wjelbować

wjelbować

wjelbować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	wjelbuju	wjelbujemoj	wjelbujemy
2.	wjelbuješ	wjelbujetej (-taj)	wjelbujeće
3.	wjelbuje	wjelbujetej	wjelbuja (wjelbuju)

aspekt	ip
transgresiw	wjelbujo, wjelbujcy, wjelbowawši
prezensowy particip	wjelbowacy
preteritowy particip	wjelbowany
ł-forma	wjelbował, wjelbowała, wjelbowało, dual: wjelbowałoj, plural: wjelbowali (wjelbowałe)
werbalny substantiw	wjelbowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	wjelbowach	wjelbowachmoj	wjelbowachmy
2.	wjelbowaše	wjelbowaštej	wjelbowašće
3.	wjelbowaše	wjelbowaštej	wjelbowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	—	wjelbujmoj	wjelbujmy
2.	wjelbuj	wjelbujtej (-taj)	wjelbujće
3.	wjelbuj, njech wjelbuje	wjelbujtej (-taj)	njech wjelbuja (wjelbuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: wjel-bo-wać

Wurjekowanje

IPA: u̯ʲelbou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne wjelbowaše je 1x dokładźene, wjelbowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] horbić; zhorbić; wuhorbić; wuhorbjeć; wuhorbjować

Přikłady:

[1] Haj, tu běchu wulkotne wjelbowane wjerchi a wuske wjelby, kaž je widźiš w starych cyrkwjach a hrodach. (Cušcyna)

Maćij hacaše hładke wjelbowane płoniny. (Koch)

W naschim Ssmilnjanskim zyrkwinym pschitwarku steji na scźěnu slehnjeny wulki rowny pomnik, kiž je něhdy psched wołtarjom nad wjelbowanym rowom ležał. (Sykora)

Pod semju we wjelbowanej chapali wón tam ua trónje ß spi, s mjecžom wopaß ß hłowu ma s krónu wupyschenu, psched ß na kolenomaj pak ma ß lube ß scźeńske knihi ležo, kaž chzył ß w ß ß ß nozy hischcźe wokschewicź na lubym Božim ß kotrež bě jemu ß a ß była wschě dny, jako bě był na semi žiwy. (Sykora)

Ležimoj při sebi, ty maš sylnej ramjeni a wjelbowanu hrudź, a mjez ramjenjom a hrudźu je dólčk, moja hłowa so tam runje hodźi, a druhdy poduješ, dokelž će moje włosy łoskotaja. (Brězan)

Zabłudźimoj so do šmjatańcy hasow a haskow cyrkwje rostu do sebje a steja sej napřećo, swisle domow sprostnjeja namaj šije, njeruny plester čini namaj mučne nohi přechodne domy a wjelbowane wrota, schody běža w dworach kaž loggije z poschoda do poschoda slepy rěči z psom, holčki płokaja klankowe šaćiki, a pisanje a wjesele wisa to na kowanym pletwje renesancneje studnje. (Brězan)

Chłódna a wysoka a swjatočnje cuza wjelbuje so wuska cyrkej Swjateho Jakuba młoda cyganka stupi k tebi, krošik, rjana dama, za to dźěćo, krošik jemu za mlóčko. (Brězan)

Hosćenc, wjelbowany kaž chódba, bě jenož skromnje wobswětleny. (Brězan)

Tele šklenčane, přewidne kamjenje -- w starej muri žane tajke byli njeběchu -- běchu wonka wjelbowane a do tajkeje wysokosće zasadźene, kotraž toho, kotryž chcyše přez nje hladać, klečeć nuzowaše. (Brězan)

Nad ćežkimi dubowymi durjemi wjelbowaneho zachoda, kiž hasku móhłrjec zawrě1 3 9 chu, wjerćeše so pomału, čerwjenje a zelenje blinkotajo, wysoka, kowana petrolejowa lampa lampa bě na někajke wašnje zwjazana z hrajadłom, kotrež scyła cuzu, kaž wuwalenu melodiju hraješe. (Brězan)

Krótka, wuska wjelbowana chódba wjedźeše do dalšeje předrumnosće, kotraž měješe dwaj rołojtej zachodaj, lědy šěršej hač muske ramjenja: jedyn za hosći zwonka města, druhi za wobydlerjow wotdźěleneho dźěla města. (Brězan)

Wona přindźe ke mni, wustupi so přede mnu, so posměwajo, hórka wjelbowana, z woběmaj rukomaj nadra přizběhnjene. (Brězan)

Mjeztym zo Krabat z lochkimi pohibami wjesłow wodźičku přećiwo słabemu prudej na městnje dźeržeše, žórleše so ze wšěch stron -- tež z wody, kaž so zdaše -- najprjedy tupe, potom so swěćate módre swětło, doniž njebě cyła, wysoko wjelbowana, w swojej hłubokosći njepřewidźomna grota z tymle swětłom wupjelnjena. (Brězan)

Błyšćate módre swětło zhubi poněčim swój błyšć a ležeše zaso -- kaž na spočatku -- jako tupe, njejasne módre zybolenje na nětkole dospołnje hładkich, połkružnje wjelbowanych skalnych sćěnach. (Brězan)

Miłe, difuzne swětło, kotrež njewuchadźeše z někajkeho słónca, ale z cyłeho blědomódreho wjelbowaneho njebja, wostaji wšě wěcy bjez sćina, a zo tule sołobiki spěwachu, zdaše so spodźiwne jenož tohodla, zo jich spěwanje ćišinu słyšomnu činješe. (Brězan)

Wona zdu někotre róžowe łopješka wot swojeho něžnje wjelbowaneho brjucha a rěčeše tróšku wo sebi: zo je wona tón přikład abo tón prawobraz, són wšěch žónskich a požadliwosć wšěch muskich, a zo po přikładach stworjene, wšak přeco popřikładne wostanje, tunše abo dróše, abo tola konfekcija. (Brězan)

Wón połoži krótke, tučne porsty w gotiskim wjelbowanju napřećo sebi, rozmyslowaše, woči za ćežkimi, nabrun wěkami, a přida pomalu, što to je, być čłowjek? (Brězan)

Rum bě po zdaću wjelbowany kaž skora małeje, módreje hwězdy, kotruž zemju mjenujemy, a bě bjez žiwjenja a prózdny hač na tónle hłós, kotryž jón pjelnješe. (Brězan)

Po cyłej dróze 22 so wjelbowachu stwjerdnjene plincy z betona. (Brězan)

A horjeka, pod powočinjenej rubjanej košlu, wjelbowanu běłosć, kiž jemu krej do žiłow ćěrješe. (Krawža)

Handroš bu won wjedźeny, do małeho wjelbowaneho ruma z lěsycu před woknom, rum bě cyle prózdny, a Handroš słyšeše, kak za nim durje zasunychu. (Krawža)

Přełožki

jendźelski: [1] [[arch, vault, curve

arch, vault, curve ]] [[:en:arch, vault, curve

(en)]]