wodychować

wodychować

wodychować(hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	wodychuju	wodychujemoj	wodychujemy
2.	wodychuješ	wodychujetej (-taj)	wodychujeće
3.	wodychuje	wodychujetej	wodychuja (wodychuju)

aspekt	ip
transgresiw	wodychujo, wodychujcy, wodychowawši
prezensowy particip	wodychowacy
preteritowy particip	wodychowany
ł-forma	wodychował, wodychowała, wodychowało, dual: wodychowałoj, plural: wodychowali (wodychowałe)
werbalny substantiw	wodychowanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	wodychowach	wodychowachmoj	wodychowachmy
2.	wodychowaše	wodychowaštej	wodychowašće
3.	wodychowaše	wodychowaštej	wodychowachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	—	wodychujmoj	wodychujmy
2.	wodychuj	wodychujtej (-taj)	wodychujće
3.	wodychuj, njech wodychuje	wodychujtej (-taj)	njech wodychuja (wodychuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: wo-dy-cho-wać

Wurjekowanje

IPA: u̯ɔdɪʦhou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne wodychowaše je 13x dokładźene, wodychowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] wodychnyć; dychać

Přikłady:

[1] Pušći pinsl do bowa a sydny so wodychujo na jenički mebl wulkeje rumnosće. (Koch)

A hdyž hižo ćmowa nóc cyłu krajinu wodźewaše a po wsy wšitko z ćicha wodychowaše, zyboleše so z nizkeje chěžki wowčerjoweje jasna lampka před wobrazom Božeje Maćerje w kućiku nad blidom, a wokoło blida klečachu staršej a dźěći a z jich hortow wospjetowaše so z tołstymi a ćeńkimi hłosami do jenoho hłosa so zjednoćejo njeličomny postrow: "Strowa sy Marija! (Katolski Posoł 1915)

Tónle přećel nocy, kotryž so w sćinje rozmnoža, zo by złe zamysły budźił, nože wótřił, smólnicy zapalał, wón přińdźe a zlětowaše nad lěhwom, hdźež njewinowatosć wodychowaše. (Katolski Posoł 1915)

Mjez tym zo nuzutradacy pod hospodliwej třěchu swój hłód spokoješe, zmjerzłe stawy wohrjewaše, do noweje drasty so woblekaše a wodychowaše, ronješe joho jandźelowy hort dźakownje a spěwaše psalmy dźakprajenja. (Katolski Posoł 1915)

Tak dołho z poklatej nohu tłóčeny lud wodychowaše. (Katolski Posoł 1915)

Ze šmrěkowej woću připnywaše potom łopješko k łopješku a hrónčko k hrónčku, při tym tróšku wodychujo, zo by potom ćim kedźbliwišo dale so modlił. (Katolski Posoł 1915)

Štundu dołho prócowaše so wón horliwje k wjerškej skalinow, nic a nic wodychujo a za tej prowjednej kózku hladajo, kotraž hišće na wysokej skalnej wobnosy zawohladanju bě. (Zejler)

Rozhladujo so pilnje dale, hladamy do Filipa Jakubašoweho słownika (1954) a zwěsćamy, wodychujo a wolóženi, na stronach 431 a 506 a 508: wotewrěć a zawrěć. (Rozhlad 1992)

Knjeni połoži na knjeza přikryw a posłuchajo na jeho smorčenje wodychowaše. (Młynkowa)

Dźeń wodychuje. (Młynkowa)

Běše pak to te městno, hdźež swjata swójba wodychowaše. (Katolski Posoł 1914)

Dych jim wustupowaše wot spěšnoho chwatanja, ale woni njesmědźachu wodychować, dokelž zahuba běše za nimi. (Katolski Posoł 1914)

Wokoło připołdnja pak přinjese Maćer Boža swojomu mučnomu synej wobjed na polo, a hdyž wón wodychowaše, trěješe wona jomu pót z horcoho čoła a powjedaše z nim kaž starosćiwa hospoza wo tym a wonym: "Što tež budźemy na tule rolu syć" a podobne wěcy. (Katolski Posoł 1914)

W zahrodźe pod zelenymi worješinami a druhimi sadowymi štomami wodychować, je sama radosć. (Katolski Posoł 1914)

Sy drje naposledku po kóždej kročeli wodychować dyrbjała, što? (Katolski Posoł 1914)

Ludźo wodychuja w krutej nadźiji, zo so Rusa wjacy njewróći, a kaž so zda, móža tutu nadźiju z dobrym prawom měć. (Katolski Posoł 1914)

Ja so boju, njeby ju ani daloko přinjesł; by so ći w nohomaj haćiło a by na stajnosći po korčmach w chłódku sydajo wodychował. (Katolski Posoł 1917)

Mjez tym zo rubišćo ze swojich stróželi z lohka wodychowaše, postupi žid do bližšoho kuta, wućahny z njoho stary, napoł zerzawy a napuknjeny taler; tež jedyn abo tři stare drjewjane swěčniki, kotrež hižo na kruchi padachu; wza k tomu hišće staru nimale dodźeržanu ponowičku, w kotrejž sebi zwóńk wuhlo do kadnika zažehleše, a składźe wšitko na blido na hromadku. (Katolski Posoł 1917)

Canka pak ze swojich strachow wodychujcy pohlada dźakownje za nim, kaž by rjekła: "Tole tebi ženje njezabudu. (Katolski Posoł 1917)

Korčmarjo sej wodychowachu a na rozžohnowanje rady hišće składźišća, tež dotal schowane, wuprózdnjaćhu. (Kubašec)

Hdyž pak pawk do tajkich wuskosćow přińdźe, wostanje něšto dnjow cyle změrom sedźo a nježerje ničo, a nadobo so jemu na chribjeće koža puknje a přeco dale so po dołhosći roztorhnje, a naposledk pawk z wulkej prócu a z wjele wodychowanjom z njeje wulěze, zwoblekany z cyle 150 nowej drastu. (Šěca)

Přełožki

jendźelski: [1] [[rest, have a rest

rest, have a rest ]] [[:en:rest, have a rest

(en)]]