přeněmčować

z Wikisłownika

přeněmčować

přeněmčować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. přeněmčuju přeněmčujemoj přeněmčujemy
2. přeněmčuješ přeněmčujetej (-taj) přeněmčujeće
3. přeněmčuje přeněmčujetej přeněmčuja (přeněmčuju)
aspekt ip
transgresiw přeněmčujo, přeněmčujcy, přeněmčowawši
prezensowy particip přeněmčowacy
preteritowy particip přeněmčowany
ł-forma přeněmčował, přeněmčowała, přeněmčowało,
dual: přeněmčowałoj, plural: přeněmčowali (přeněmčowałe)
werbalny substantiw přeněmčowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. přeněmčowach přeněmčowachmoj přeněmčowachmy
2. přeněmčowaše přeněmčowaštej přeněmčowašće
3. přeněmčowaše přeněmčowaštej přeněmčowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. přeněmčujmoj přeněmčujmy
2. přeněmčuj přeněmčujtej (-taj) přeněmčujće
3. přeněmčuj, njech přeněmčuje přeněmčujtej (-taj) njech přeněmčuja (přeněmčuju)

Ortografija

Dźělenje słowow: pře-něm-čo-wać

Wurjekowanje

IPA: pʃenʲɪmʧou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne přeněmčowaše je 2x dokładźene, přeněmčowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] přeněmčić; přeněmčeć; poněmčić; poněmčeć; poněmčować; naněmčić; germanizować; do němčiny přełožić; do němčiny přełožować

Přikłady:

[1] Pólski kral Boleslaw Khrobły pak pomhaše Serbam a sćeleše słowjanskich missionarow, kotřiž serbsku rěč wuknychu, k Serbam, město toho zo prěniši němskich biskopow a duchownych postaješe, a ći Serbow přeněmčowachu. (Katolski Posoł 1915)
Wosebje so po wobzamknjenju hišće porokowaše, zo njebě so při hłownej zhromadźiznje tež na to spomniło, kak naši tudomni Serbja tak njeprawje přecy swoje swójby (dźěći) přeněmčuja - tola kelko króć je so hižo wo tym rěčało, ale komuž njeje k radźenju, tomu njeje tež k pomhanju. (Katolski Posoł 1915)
Wosebje nas wjeseli, zo su so tute słowa w Pruskej rěčałe, hdźež so wšo pólske, ale tež wšo serbske, potłóčuje, hdźež so přećiwo Polakam narańša přiłoha a přećiwo Serbam po cyłej pruskej Łužicy, tež we Kulowskej wosadźe, za přeněmčowanjo premije płaća. (Katolski Posoł 1914)
Ani wone njejsu w kóždym padźe rozsudna wina sylneho přeněmčowanja. (Rozhlad 1993)
Z kóždej wučerskej změnu pak lěto wo lěta přeněmčowanje přiběraše. (Rozhlad 1993)
A prawje wón měnješe, dokelž so serbstwo w jeho domowinje hižo tehdy pozhubjowaše, serbski lud so přeněmčowaše. (Rozhlad 1992)
Krakečanske serbstwo Jurij Budar Serbska wjeska blisko Budyšina so přeco a bóle přeněmčuje a chcu spytać tu přičiny přeněmčenja namakać. (Rozhlad 1992)
Wona 'generacija njeje so jenož spjećowała přećiwo dale mócnišim žołmam přeněmčowanja. (Rozhlad 1998)
Kaž w mnohich našich serbskich wjeskach so hižo do prěnjeje wójny a po njej lud schadźował a wužiwał serbski spěw jako woboru přećiwo přeněmčowanju, jako tón srědk, sej mjezsobu wutrobu zhrěć a dać swojim začućam z ertow do duše připosłucharstwa lećeć. (Rozhlad 1991)
Zo na přikład Wujezd so tak rapidnje přeněmčuje, wina leži na wučerjach a na starsich, kotřiž so njejsu pominali na swoju přisłušnosć -- agitacija a rozwučenje pobrachowaše --, tak podobnje je w Husce -- tu zaso njekničomny farar, a we druhich wsach často njeje lěpje. (Ćišinski)
Krasny přednošk měješe knjez farar Jurij Winger z Lubija, w kotrymž nam před woči staji žałostne stawizny přeněmčowanja połobskich Słowjanow w nawječornej Europje, kotrychž mólički zbytk smy my Łužiscy Serbja. (Ćišinski)
Ryćerkubło a połoženje na narodnej mjezy wuskut- kowaštej, zo so Hrodźišćo spěšnišo hač tamne wosadne wsy přeněmčowaše. (Rozhlad 1994)
My katolikojo bychmy wosebje jara wobžarowali, hdy by so evangelski zwjazk tež w druhich serbskich wosadach rozšěrił, dokelž pódla sylnoho přeněmčowanja by druhi strašniši njepřećel do nas přinć mohł: njepřezjenosć a rozkora. (Katolski Posoł 1913)
Dźak dokładnym slědźenjam awtorow znajemy nětko hłubšo korjenje wupućowanskeho hibanja, wupućowarjow, powahi a nastajenja někotrych wjednikow, wupućowanske kraje, bědy dołheho přejězda, ćežke započatki, dalše stawizny sydlisćow a podarme prócowanja někotrych wědomych Serbow, mócnemu přeněmčowanju a wšehomócnej anglikanizaciji zadźěwać. (Rozhlad 1997)
Z toho smě so sudźić, zo aktualne podawki a punktualnje wewěstym času na wosadu skutkowace wliwy njemějachu bjezposrědnjeho wuskutka na přeněmčowanski proces. (Rozhlad 1997)
W statistikomaj so tute podawki njewotražuja, z čehož směmysćěhować, zo so direktnje na přeněmčowanski proces njewuskutkowachu. (Rozhlad 1997)
Za wujasnjenje nutřkowneho mechanizma přeněmčowanskeho procesa su trěbne dalše přepytowanja historiskeho, sociologiskeho a statistiskeho razu. (Rozhlad 1997)
A zo měłe so w klóštrje naše serbske holčata přeněmčować, to klóštr ženje chcyć njemóže a njecha. (Katolski Posoł 1911)


Přełožki[wobdźěłać]