wuswětlować

z Wikisłownika

wuswětlować

wuswětlować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. wuswětluju wuswětlujemoj wuswětlujemy
2. wuswětluješ wuswětlujetej (-taj) wuswětlujeće
3. wuswětluje wuswětlujetej wuswětluja (wuswětluju)
aspekt ip
transgresiw wuswětlujo, wuswětlujcy, wuswětlowawši
prezensowy particip wuswětlowacy
preteritowy particip wuswětlowany
ł-forma wuswětlował, wuswětlowała, wuswětlowało,
dual: wuswětlowałoj, plural: wuswětlowali (wuswětlowałe)
werbalny substantiw wuswětlowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. wuswětlowach wuswětlowachmoj wuswětlowachmy
2. wuswětlowaše wuswětlowaštej wuswětlowašće
3. wuswětlowaše wuswětlowaštej wuswětlowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. wuswětlujmoj wuswětlujmy
2. wuswětluj wuswětlujtej (-taj) wuswětlujće
3. wuswětluj, njech wuswětluje wuswětlujtej (-taj) njech wuswětluja (wuswětluju)

Ortografija

Dźělenje słowow: wu-swě-tlo-wać

Wurjekowanje

IPA: u̯usu̯ʲɪtlou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne wuswětlowaše je 2x dokładźene, wuswětlowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] wuswětlić; wuswětleć; wujasnić; wujasnjeć; wujasnjować; wuswěćić; wuswěćeć; wuswěćować; rozjasnić; rozjasnjeć; rozjasnjować; rozpokazać

Přikłady:

[1] Ryzy serbske mustry - kaž hordźe wuswětluje. (Njechorński)
Tohodla dźěše Rejzka prědku, mjeztym zo jej Filip z lampu puć wuswětlowaše. (Koch)
Štyri lěta je na turneje sobu jězdźiła a wob lěto na 40 do 50 wustupach předewšěm w starych zwjazkowych krajach postawy serbskich mytiskich bytosćow młodemu přihladowarstwu jeno njewuswětlowała, ale jón tak derje kaž móžno do sobučinjenja pohnuwała. (Rozhlad 1999)
Njeje pak tu mój nadawk něšto wuswětlować spytać, štož so wujasnić njetrjeba. (Rozhlad 1999)
Stawizny wuswětluja to přitomnostne, dźensniše, slědźo za tym a spóznawajo, što su generacije do toho zdokonjeli, zanjechali, natwarili, spotorhali. (Rozhlad 1997)
Wosebite historiske wuměnjenja, pod kotrymiž běchu Słowjenjo we wonym času žiwi, wuswětluja zajim a žadosć wosebje Serbow za zhromadnosću, za integraciju móhłrjec w duchowno-kulturnym žiwjenju Słowjanow. (Zejler)
Ale stawizny nastaća a edicije dźesateje zběrki wuswětluja so nam hakle w přibližnej dospołnosći, hdyź dźiwamy teź na intensiwnu publicistisku dźěławosć basnika -- we wušim a šěršim 2mysle słowa, na jeho bjezkompromisny a rozžahły angažement w kulturno-praktiskich a narodnostno-politiskich naleźnosćach. (Ćišinski)
Wón je sebi zajěł do dezolatnych wobstojnosćow, štož drje něštožkuli znajmjeńša trochu wuzamołwja, a z nich so něštožkuli wuswětluje tuž, hdyž tež z ćežkej wutrobu, do toho zwoluju, zo Andricki cyle z redakcije stupi tola prošu, zo by so łoskoćiwa wěc po móžnosći łahodnje přewjedła. (Ćišinski)
Ale awtor naspomnjeneho přinoška w Rozhledźe njeje najskerje chwile měł, sej swoje wuswětlowace přikłady z pólšćiny prawje wupisać. (Rozhlad 1990)
Latarnja wuswětluje puć k parkowanišću. (Wobraz ze skibami 2001)
Potom Ći dla intonacije a druhich wěcow z mojej' praksisy 'wšo nadrobnje wuswětluju. (Brankačk)
Jeho listy Muce z tutych lět wuswětluja horliwosć powahi Młodoserba a jeho dopóznaće wo nuznosći přiswojenja wědy wo europskim hudźbnym tworjenju druheje połojcy 19. (Brankačk)
Bórze na to (1996) wuńdźechu Alfonsa Frenclowe "Serbske puće do swěta", kiž někotre aspekty serbskeje emigracije na cyle druhe wašnje wuswětluja. (Rozhlad 2000)
Druhe figury so wězo z cyle hinašimi zwukowymi barbami wuswětluja. (Rozhlad 2000)
Wysoko horjeka pod kulowatym njebjom z hwěžkojtymi dźěrami wuswětluja dwupřežne wokna zakućikowane rumnosće. (Rozhlad 2000)
A dokelž maš wšudźežkuli, za kóždym róžkom, něhdźe někajku pisanu dźěrku w muri, wuswětluje słónco kóždy kućik. (Rozhlad 2000)
Z toho so tež wuswětluje, zo bu skoro cyłe mužstwo parnika wuchowane, mjez tym zo su tepjeni jenož skoro pasažěrojo. (Katolski Posoł 1914)
Tehdy rjedźeše swoju liwreju, wuswětlowaše chomoty a wšón konjacy grat. (Iselt)
Latarnja wuswětluje puć k parkowanišću. (Mětowa)
Tuchwilnosć jako absolutne měritko stawiznow pak njewuswětluje historiske realije a relacije. (Rozhlad 1991)


Přełožki[wobdźěłać]