winować
Napohlad
winować
winować(hornjoserbšćina)
[wobdźěłać]wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | winuju | winujemoj | winujemy |
2. | winuješ | winujetej (-taj) | winujeće |
3. | winuje | winujetej | winuja (winuju) |
aspekt | ip |
transgresiw | winujo, winujcy, winowawši |
prezensowy particip | winowacy |
preteritowy particip | winowany |
ł-forma | winował, winowała, winowało, dual: winowałoj, plural: winowali (winowałe) |
werbalny substantiw | winowanje |
preteritum | |||
wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | winowach | winowachmoj | winowachmy |
2. | winowaše | winowaštej | winowašće |
3. | winowaše | winowaštej | winowachu |
imperatiw | |||
wosoba | singular | dual | plural |
---|---|---|---|
1. | — | winujmoj | winujmy |
2. | winuj | winujtej (-taj) | winujće |
3. | winuj, njech winuje | winujtej (-taj) | njech winuja (winuju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
wi-no-wać
Wurjekowanje
- IPA: u̯inou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne winowaše je 15x dokładźene, winowa (móže tež něšto druhe być) 1x.
Synonymy:
- [1] winu dać; winu dawać; wobwinować; wobwinić
Přikłady:
- [1] Dźěcźatko so smějkotasche z małymaj rucžkomaj po nje so nacźahujo, a tež macź posměwasche so jara radoscźiwje a wjeselesche so na njewinowatej wjesołoscźi dźěscźa. (Schmid)
- Bóh wopokazuje tudy swoju móc a sprawnoscź, kotraž njewinowatoho wumóži, winowatoho pak chosta. (Schmid)
- Rěčeše tež dale wo hospodarskich winowatosćach we wójnskim času, wo čimž potom hišće žiwa rozmołwa nasta. (Katolski Posoł 1915)
- Je winowatosć nabožnistwa za kejžora hić do wohnja. (Katolski Posoł 1915)
- Činimy to přeswědčeni, zo nam njemóže ničo našu prěnju a najwažnišu winowatosć w tejle swětawójnje bóle namołwjeć a wolóžić, chiba lubosćiwe mócne přizamknjenjo k najswjećišej Wutrobje Jězusowej. (Katolski Posoł 1915)
- My smy njewinowaći na wudyrjenju wójny; nam su ju přinuzowali; to móžemy před Bohom a swětom wobswědčić. (Katolski Posoł 1915)
- Z joho Wutroby čerpać budźemy móc k přenjesenju ćerpjenjow a bědow wójny, za žiwjenjo krutoho wotrjekowanja, kaž je we wójnskim času za kóždoho winowatosć, za wutraćo w sćerpnosći a modlitwje; móc, hdyž je trjeba tež škodu a poražki znjesć, móc, naše dobyća znjesć a skónčne dobyćo, kotrež chcył Bóh nam bórzy wobradźić, haj móc a hnadu, zo dobyćo nas samopašnych a přehordych njesčini, zo ze swojimi samsnymi dobyćemi njebychmy předobyći byli, ale w pokornym dźaku Bohu česć damy a, hdyž je so měr zas wróćił, zo na dobrych pućach wostanjemy a doprědka kročimy spominajcy na słowo profety: Tak praji Knjez, twój wumožnik, Swjaty Israela: Ja, twój Knjez, twój Bóh sym, kiž tebje wuču wužitne, a tebje wjedu na puću, kotryž maš hić; o zo by kedźbował na moje kaznje! (Katolski Posoł 1915)
- Pater pak běše želnosćiwy muž a njechaše pachołej njewinowaty wotpočink kazyć. (Katolski Posoł 1915)
- Załožna lisćina napołožuje knježnam tohole klóštra winowatosć stajneje modlitwy za wšitkich wosobinskich a politiskich njepřećelow naslědnika a joho mandźelskeje: zo by Bóh wšitkim, kotřiž su arcywójwodźe a joho mandźelskej zło činić chcyli abo činili, zło z dobrym wotrunał a jim k wěčnej zbóžnosći přińć dał - potajkim tež jeju mordarjam w Serajewje. (Katolski Posoł 1915)
- Jednora mysl a njewinowatosć wotewrištej mi zasy swjatnicu a ja smědźach zasy swoje słódke prócowanja w njej wukonjeć. (Katolski Posoł 1915)
- Helskomu hadej radźi so do paradiza njewinowatosće so skradnyć a wón hibaše so nadobo mjez dźěćimi Božimi. (Katolski Posoł 1915)
- Ale kedźbliwosć a rada dobreju staršeju, kotrajž běštaj we swojej winowatosći swědomitaj, skićeše mi lěpšu nadźiju, a ja wopřisahach bójskoho lěkarja, zo by jeju přećo dopjelnił. (Katolski Posoł 1915)
- Runje bohatši z nich njejsu so dotal wróćili, wotwlakuja so tak wot winowatosćow, kotrež buchu mjez tym jich krajanam napołožene, a škoduja tež swój wótcny kraj. (Katolski Posoł 1915)
- Dźensa na narodnym dnju Joho Majestosće kejžora je přede wšitkim za nas swjata winowatosć, zo my z cyle wurjadnej lubosću a česćownosću na njoho spominamy. (Katolski Posoł 1915)
- Wězo nochcemy pódla zanjechać swoje domjace winowatosće. (Katolski Posoł 1915)
- Poslednje lěta Bóh luby Knjez jeje pócćiwosć a sćerpnosć kruće pruhowaše, hdyž njemóžeše chorosće dla často swoje winowatosće sama tak dokonjeć, kaž sebi přeješe. (Katolski Posoł 1915)
- W mojej winowatosći běchu prawa wobjimane, kotrež sebi najnadobniše stworjenjo ženje žadać zwěriło njeby. (Katolski Posoł 1915)
- Tasama njewinowatosć, tasama zwučniwosć, tasama poddatosć! (Katolski Posoł 1915)
- Tohodla smě so wěsće wočakować, zo nětko mnozy, kotřiž mějachu dotal lědma što pod wójnu ćerpjeć, so jónu chutnje na winowatosć napřećo wótcnomu krajej dopominaja a zo sebi cyłe wobydlerstwo a lud w samsnej přezjenosći, w kotrejž je tu prěnje poł lěta k zdźerženju našich najwyššich kubłow hromadu stał, sebi tež dobrowólnje to zapowě, štož je na kóždy pad nuzne. (Katolski Posoł 1915)
- Jeno tak, ale na tele wašnjo tež wěsće, wšo přetrajemy a změjemy potom jónu tež, hdyž móžemy so po wuspěchach našich wulkotnych a sławnych wójskow zasy na kruće zadnjenym měrom wjeselić, te začućo, zo je kóždy, njech w polu abo doma, sobuskutkował a dospołnje swoju winowatosć dopjelnił, kotruž wótcny kraj wot njoho žada. (Katolski Posoł 1915)
- Chcych klečo swoju njedźelsku winowatosć wukonjeć, ale bórzy přińdźe zwóńk a poskići mi mjehki stoł, kotrychž jich tam cyła kopica stoješe. (Katolski Posoł 1915)
Přełožki
[wobdźěłać]
|