chorować

z Wikisłownika

chorować

chorować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. choruju chorujemoj chorujemy
2. choruješ chorujetej (-taj) chorujeće
3. choruje chorujetej choruja (choruju)
aspekt ip
transgresiw chorujo, chorujcy, chorowawši
prezensowy particip chorowacy
preteritowy particip chorowany
ł-forma chorował, chorowała, chorowało,
dual: chorowałoj, plural: chorowali (chorowałe)
werbalny substantiw chorowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. chorowach chorowachmoj chorowachmy
2. chorowaše chorowaštej chorowašće
3. chorowaše chorowaštej chorowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. chorujmoj chorujmy
2. choruj chorujtej (-taj) chorujće
3. choruj, njech choruje chorujtej (-taj) njech choruja (choruju)

Ortografija

Dźělenje słowow: cho-ro-wać

Wurjekowanje

IPA: ʦhɔʀou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne chorowaše je 2x dokładźene, chorowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] chory ležeć; chorić; chorowaty być

Přikłady:

[1] Potiorek, awstriski wjednik přećiwo Serbam, je chorowatosće dla dyrbjał wotstupić. (Katolski Posoł 1915)
Kiž je chorowatosće dla dlějši čas k jenomu městnej putany był, , kak pomału so čas minje. (Katolski Posoł 1915)
Knjez farar, kotryž chorowaty doma přebywaše, dźiwaše so jara, zo je prědowanja dźensa tak chětře kónc. (Katolski Posoł 1915)
Spočatk zymy pak chorowatosć přiběraše, na čimž nětčiše zrudne časy zawěsće bjez zaćišća njeběchu. (Katolski Posoł 1915)
Ničo wjacy ji chorowatej staršej prawje sčinić njemóžeštaj, wšudźe běštaj na puću. (Katolski Posoł 1915)
Lěta dołho běše předsyda Pančičanskoho ratarskoho towarstwa, kotrež zastojnstwo je chorowatosće a swójbnych podeńdźenjow dla loni złožił, štož sobustawy njerad widźachu. (Katolski Posoł 1915)
Druhi duchowny bratr, 381ětny muž, kotrohož běchu tohorunja dla najnjezmyslnišich winowanjow do wójska tykli, byrnjež by cyle chorowaty był, móžeše na zwučowanišću jeno dwaj dnjaj wutrać. (Katolski Posoł 1915)
Tajcy maja drje dobru wolu, wojakow chcyć zakitać před wšelakimi wobćežnosćemi horcoho časa abo jim pomoc poskićeć we chorowatosći. (Katolski Posoł 1915)
Wšak tola wójnske zarjadnistwo so wo to stara, zo su tajke chorosćam wobarace abo chorowatosć polóžace srědki přecy k rukomaj. (Katolski Posoł 1915)
Ranjeni a chorowaći přijědźechu z dwěmaj wothladarkomaj z popołdnišim ćahom na małe dwórnišćo. (Katolski Posoł 1915)
Haj tule wěrnosć njemóže nichtón na čłowjekow wustojne zaprěć a tajkelej pochilenje tež nihdy nichtón na dołhi čas wukorjenić a wutupić njebudźe, chiba pola chorowatych čłowjekow. (Zejler)
Tež hdyž schtomiki jara sahe neß woß tež w tym ljeczi hdyž ß ß husto dołhu chorowatosz a nepłódnosz nadobydu. (Sadowa knižka 1851)
Najprjedy rěčeše dołho wo sebi, kak je so prócował, być dobry předsyda, kajki je chorowaty a zo njejě hižo najmłódši. (Krawža)
Žona je starosćiwje pódla sedźała a hladała a słuchała a husćišo rjekła: Njepřenapinajće mi mojeho muža, wón je stary a chorowaty, čińće to krótko. (Krawža)
A wjele prjedy hišće, jako młodźenc, samo słyšał rěčeć tamneho chorowateho duchowneho, kiž tež nowiny redigowaše a basnje pisaše, wo tym, zo měł so kóždy hruzlik zemje chować, zo njeby do cuzych rukow padnył, přetož tuta so drjebjaca kupa ma so wobarać přećiwo njenasytnym žołmam morja. (Krawža)
Skónčnje njezabudźmy tež na duchownych, kotřiž we swojich farach staroby abo chorowatosće dla wostachu. (Katolski Posoł 1917)
Mandźelska, sama často chorowata, žaruje wo swěrnoho a sprócniwoho mandźelskoho a 4 mjeńše dźěći wo luboho a starosćiwoho nana. (Katolski Posoł 1917)
Najstrašniša je wójna na hłód za chorowate a słabe wosoby, mjez nimi wosebje za dźěći, na kotrychž přichod našoho ludu wotpočuje. (Katolski Posoł 1917)
Hižo dlějši čas njebohi Fiedler chorowaty; přecy bóle joho staroba motaše; nětko je w Knjezu wumrěł. (Katolski Posoł 1917)
Skoro cyły čas swojoho přebywanja tu chorowaty a dyrbješe lěta 1869, hdyž jako pomocnik tehdomnišoho Ralbičanskoho kapłana Jurja Łusčanskoho poměł, strowoty dla do južnych krajow wotjěć. (Katolski Posoł 1917)
Za lube wopyty wjesnjanjow při jeje dołhej chorowatosći a pustywječora, za krasnu pychu wěncow (wosebje wot gmejny), k rowunjesenjo a bohate wobdźělenjo na přewodźenju wuprajamy wšitkim naš najwutrobniši dźak a "Zapłać Bóh! (Katolski Posoł 1917)


Přełožki[wobdźěłać]