K wobsahej skočić

kóčka

z Wikisłownika

kóčka

Commons
Commons
[1a] kóčka (domjaca kóčka, Felis silvestris catus) w sněze
kazus singular dual plural
nominatiw kóčkakóčcekóčki
genitiw kóčkikóčkowkóčkow
datiw kóčcekóčkomajkóčkam
akuzatiw kóčkukóčcekóčki
instrumental z(e) kóčkuz(e) kóčkomajz(e) kóčkami
lokatiw po kóčcepo kóčkomajpo kóčkach


Ortografija

[wobdźěłać]

Dźělenje słowow:

kóč·ka

Wurjekowanje

[wobdźěłać]
MFA: ['kɔčka], datiw ['kɔčcɛ]
Słuchowe přikłady:

Semantika

[wobdźěłać]

Woznamy:

[1] zwěrjo (rubježne zwěrjo, cycak, mjasožračk) z swójby kóčkowate (Felidae Fischer 1817),
wosebje:
[1a] zwěrjo doma, domjaca kóčka (Felis silvestris catus (Linnaeus, 1758)), zdomestikowana forma płoweje kóčki (Felis silvestris libyca Forster, 1780) najskerje z wliwami druhich poddružinow dźiweje kóčki
[1b] zwěrjo lěsa, lěsna kóčka (Felis silvestris silvestris (Schreber, 1775)), ewropska poddružina dźiweje kóčki
[1c] dźiwe zwěrjo Ewropy, juhozapadneje Azije a sewjerneje Afriki, dźiwa kóčka (Felis silvestris Schreber, 1775)
[2] sančka wot [1a-c]

Dalše wujasnjenja:

[1]

Skrótšenki:

[1]

Pochad:

[1]

Synonymy:

[1] mica, micka
[1a] domjaca kóčka
[1b] lěsna kóčka, ewropska dźiwa kóčka
[1c] dźiwa kóčka

Muske formy:

[2] kocor; micak, hicak

Antonymy:

[1]

Hyperonymy:

[1-4] zwěrjo, rubježne zwěrjo, cycak

Hyponymy:

[1a] angorska kóčka, siamska kóčka, ...
[1c] europska lěsna kóčka, płowa kóčka, ...
[1] law, tiger, rys, ocelot, puma, ...

Kolokacije:

[1]

Přikłady:

[1] Rys je kóčka we wulkosći mjeńšeho wowčerskeho psa. (Serbske Nowiny, 16. požnjenca 1999) [1]
[1a] Pod hnijatym špundowanjom synoweje łubje cuza kóčka młode poměła, třičerwjeno-běło-šěroblakate a jedne sněhběłe. (Jurij Brězan) [2]
[1a] A Ladek šmóra so wokoło njeho kaž kóčka, a druhdy tež z nim porěči. (Lubina Hajduk-Veljkovićowa) [3]
[1b-c] Kóžde zwěrjo, hač law, mjedwjedź, wjelk, liška, kóčka, škraholc, wosoł, wrobl abo sknadz, rěči a jedna wotpowědnje swojim typiskim kajkosćam. (Handrij Zejler) [4]
[1b-c] Ow, hdy by Měrana wědźała, zo je ta, kotraž běše jej tak hłuboko wutrobinu ranu zasadźiła, tu w tajkej bliskosći, wona by kaž rys abo dźiwja kóčka na konja skočiła a jej wóčce wudrapała. (Jakub Lorenc-Zalěski) [5]
[1a] Runje tajki kulowaty něhdy na row małeje kóčki połožiła, kotruž jako dźěćo přewšo rady měła. (Jěwa-Marja Čornakec) [6]
[1a] Tu a tam bur hižo kruch skotu do jstwy abo do kuchnje bjerješe, pos z hěty ke kóčce pod kachlowu ławu zalěze, haj samo do jeje korbjawki so stłóči ; wšón domjacy skót zacuwaše, zo so w přećelstwje lěpje hrěje hač w přećiwnistwje, a tež ludźo to začuwachu. (Marja Kubašec) [7]
[] Čorne kosy wobaraja so přećiwo sróce a tež přećiwo kóčce, kaž derje móža. (Mikławš Bjedrich-Radlubin) [8]
[] Prěni raz wzach jeho mi poskićenu ruku, mjenowaše mje krjechku kóčku, a ja rybowach so wo jeho ramjo. (Jěwa-Marja Čornakec) [6]
[1a] Hólčk sydny so na ławku, přihladowaše, kak stara Madlena kachle tepješe, hrajkaše sej z kóčku, a starej žonje nadobo tak słónčnje, tak ćopło w kuchni, zo dyrbješe sebi z ]]ruka|ruku]] přez woči zjěć. (Marja Młynkowa) [9]
[1a] Na jeničkim woknje, do zahrody hladacym, ležeštej Domanic kóčce, bur njerodźeše jeju w stwě. (Jurij Brězan) [10]
[1a] Stany a dosahny sej čornej malej kóčce. (Jan Wornar) [11]
[1a] Wón sedźeše doma před chěžnymi durjemi a hrajkaše sej z młodymaj kóčkomaj. (Jan Wornar) [11]
[1a] Na ponošku našim sedźa štyri kóčki, sedźa štyri kóčki, łušća tej móšini slowkowe póčki. (Handrij Zejler) [12]
[1b-c] Nimo mjedwědźow, kotrež pak tutu bahnatu krajinu mjenje lubowachu, mjerwješe so tu z rubježnej zwěrinu: wjelki, liški, šwincy, rysy, dźiwje kóčki a tež na rěčnych a tymjenišćowych kupach bydlace bobry. (Jakub Lorenc-Zalěski) [5]
[1a] W Choćebuzu zadomjeja so kóžde lěćo něhdźe 100 kóčkow kaž tež njeličomne wujki a małoróstne nukle. (Serbske Nowiny, 26. julija 1999) [13]
[] Kóčkam wěrić. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
[1a] Ja budu přeco ze psami a kóčkami jěsć, wotmołwi holčka. (Pawoł Nedo) [15]
[1a] Ale cyle wěsće měješe Krystof druhe starosće, hač so wo młodych kóčkach rozmolwjeć abo jich limonadu pić. (Jan Wornar) [11]

Rěčne wobroty:

[1] Znjesć so. Wonej so znjesetej kaž pos a kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Sedźeć kaž kóčka při pjecaku. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Łakać kaž kóčka před myšacej dźěrku. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Khodźić ćicho kaž kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Hrać z někim kaž kóčka z myšku. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Hidźić so kaž pos a kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Wonaj staj kaž pos a kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Zabrudźeny kaž lěpje/r. - Zabyćiwa kaž koza (kóčka[[spinka|)]. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Lišćata kaž kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Falšna kaž kóčka. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Šćěkać so kaž młode kóčki. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Myšku na kóčku honić: Słabšeho na sylnišeho šćuwać. (Jan Radyserb-Wjela) [16]
Worać z myšemi a z kóčku. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Psa z kóčku wěrować. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Rola, jako by z kóčku a myšemi worał. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Po psa hić a kóčku přinjesć. (Jan Radyserb-Wjela) [14]
Kóčkam wěrić. (Jan Radyserb-Wjela) [14]

Wotwodźene wopřijeća:

[1]

Přełožki

[wobdźěłać]
Zapadosłowjanske
[wobdźěłać]
Wšitke
[wobdźěłać]

Referency a dalše informacije

[wobdźěłać]
[1,2] wikipedijowy nastawk „Kóčki

Noty:

  1. Serbske Nowiny, 16. septembra 1999. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  2. Jurij Brězan: Krabat. Budyšin: Domowina, 1976. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  3. Lubina Hajduk-Veljkovićowa: „Kontakt.“ W: (bjez awtora): Paternoster 2. Teksty młodych awtorow. Budyšin: Domowina, 2006. Strony 18–25.
  4. Handrij Zejler: Zhromadźene spisy. Zwajzk 5. 1850. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  5. 1 2 Jakub Lorenc-Zalěski: Serbscy rjekowje. Zberka wubranych spisow. Berlin: Volk und Wissen, 1957. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  6. 1 2 Jěwa-Marja Čornakec: Hołbik čornej nóžce ma. Budyšin: Domowina, 1999. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  7. Marja Kubašec: Bosćij Serbin. Dźěl 2 . Budyšin: Domowina, 1964. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  8. Mikławš Bjedrich-Radlubin: Legendy a druhe powědańčka. Wotćišč z Katolskoho Pósta. Serbska knihownja čo. 1. Budyšin: L. A. Donnerhakec, 1914. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  9. Marja Młynkowa: Zhromadźene spisy. Zwjazk 1. Dny w dalinje, 1965. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  10. Jurij Brězan: Feliks Hanuš. Dźěl 3. Budyśin: Domowina, 1975. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  11. 1 2 3 Jan Wornar: Dypornak ma ptačka. Budyšin: Domowina, 1974. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  12. Handrij Zejler: Zhromadźene spisy. Zwajzk 1. 1840. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  13. Serbske Nowiny, 26. julija 1999. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  14. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Jan Radyserb-Wjela: Metaforiske Hrona abo Přenoški a Přirunanki w rěči Hornjołužiskich Serbow. Budyšin 1905. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  15. Pawoł Nedo: Sorbische Volksmärchen. Systematische Quellenausgabe mit Einführung unf Anmerkungen. Bautzen: Domowina, 1956. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
  16. Jan Radyserb-Wjela: Třista Metaforiskich Hronow. CMS 1901. Citowane po uni-leipzig.de: Wortschatz.de
Commons
Commons
Commons
Commons