wusypować so
wusypować so
wusypować so(hornjoserbšćina)
[wobdźěłać]| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wusypuju | wusypujemoj | wusypujemy |
| 2. | wusypuješ | wusypujetej (-taj) | wusypujeće |
| 3. | wusypuje | wusypujetej | wusypuja (wusypuju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | wusypujo, wusypujcy, wusypowawši |
| prezensowy particip | wusypowacy |
| preteritowy particip | wusypowany |
| ł-forma | wusypował, wusypowała, wusypowało, dual: wusypowałoj, plural: wusypowali (wusypowałe) |
| werbalny substantiw | wusypowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | wusypowach | wusypowachmoj | wusypowachmy |
| 2. | wusypowaše | wusypowaštej | wusypowašće |
| 3. | wusypowaše | wusypowaštej | wusypowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | wusypujmoj | wusypujmy |
| 2. | wusypuj | wusypujtej (-taj) | wusypujće |
| 3. | wusypuj, njech wusypuje | wusypujtej (-taj) | njech wusypuja (wusypuju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
wu-sy-po-wać so
Wurjekowanje
- IPA: u̯usɪpou̯aʧ sɔ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne wusypowaše je 4x dokładźene, wusypowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] wutřasć so
Přikłady:
- [1] Feliks hanješe, na brjuše połnu tobołu znamkow, po běrnišću horje a dele, wuda za kóždy połny centnarski koš jednu znamku: dźěćom čerwjenu -- ta płaćeše najgroš --, stajnym dźěłaćerkam žołtu -- ta płaćeše sydom feńkow -- a sezonskim módru -- ta płaćeše dwanaće feńkow -- a wusypowaše z traktoristom Kü centnarske koše na wóz, dojědźe w swačinskej přestawce skoku pohladać, hač běrny prawje zhromaduja, a měješe prěni dźeń swojeho knjezowanja lědy chwile, na to pomyslić, kak měrny čas bě porno tomu jako wolacy měł. (Brězan)
- Žony wusypowachu prěki a pódłu po dworje pućiki a šćežki, a mužojo znosychu ze wšěch móžnych kutow nimale zabyte dźěle dweju nakładneju sanjow a wurjedźichu knježe sanje. (Brězan)
- Před hosćencom Feliks na korčmarja załoži, kiž do wsy dele dwě łopači šěroku šćežku za swojich wotrěznjenych hosći wusypowaše. (Brězan)
- Doma wusypowach so na mać, bjez kóždeježkuli přičiny, někak dyrbjach to wotbyć. (Krawža)
- Tak mjenowani "šiparjo" maja dźěn w blizkosći njepřećela hrjebje wusypować, zničene zasy wuporjedźeć. (Katolski Posoł 1917)
- Druzy maja tu zdobnu zasadu, wulke swjate dny a róčne časy z wosebitym darom wuznamjenjeć a česćić, a tehdom, hdyž ludźo tykancy pjeku, pjelni so tež móšničcy mohł rjec hladajcy brjušk, zo dyrbi chěbětar samo do swojeje kapsy wusypować - so rozymi, jenož na chwilu -, zo by dalšim daram rum dźěłał. (Katolski Posoł 1913)
- Wulku haru čini při wusypowanju móšnički přede wšěm cyrkwiny toler, we wšědnym žiwjenju nowy pjenježk, abo kaz Serb praji, feńk mjenowany. (Katolski Posoł 1913)
- W korčmje wotnaja sej wosebitu stwu a wusypowaše cyłu nóc swoju móšeń do kuta. (Ludowe bajki 1955)
- Bosćij a Michał Hesa dźěłaštaj w ruinaćh na Mikławšku, hdźež nimale wšitcy Židowčenjo pjeršć za sylne hrodźišćo přikarowachu, wusypowachu, připlacowachu, přiteptowachu, přěrowy ryjachu, zbytki murjow, w 30lětnej wójnje roztřěłanych, runaćhu, wuporjedźowachu, třělnicy a ćymbry do nich zatwarjachu. (Kubašec)
- Je-li jónu wulki wětřik duł a puće ze sněhom zawěł, da du burja tele puće porjadu wusypować, štož wjele prócy a dźěła žada, wosebje potom, hdyž ma jena wjes wjele hłubokich pući. (Ćišinski)
- Wječor doma spěwarjo wusypuja połne měški (Ćišinski)
- Najbóle šćedriwy bywa štom w nazymniku, hdyž swoje płody wusypuje dźěćom na hrajki a hońtwjerjam na zymsku picu dźiwinje. (Čitanka 10. lětnika 1990)
- Dokelž pak njebě na hornjej łubi domskeho swěca, stajichu sebi mužojo zaswěćenu swěčku na taler, jako swoje ćežke měchi zorna wusypowachu. (Žadyn happy end 2001)
- Jakub Bart-Ćišinski12 wobswědča funkciju jako pućowe znamjo w sněze: "Je-li jónu wulki wětřik duł a puće ze sněhom zawěł, da du burja tele puće porjadu wusypować, štož wjele prócy a dźěła žada, wosebje potom, hdyž ma jena wjes wjele hłubokich pući. (Rozhlad 2000)
- Tam zetka znatoho měsćanskoho prjedawšoho překupca; a tón poča jomu hnydom swoju wutrobu wusypować ze sćěhowacej próstwu: "Hnadny knježe, wy wěsće, zo sym před něšto lětami do najbohatšich měsćanow słušał. (Katolski Posoł 1914)
- Dopołdnja a popołdnju dźěłaja někotre hodźiny w pěskowych jamach, wumjetuja hrjebje, wusypuja puće. (Katolski Posoł 1914)
- Broš přimaše so dźěła, hdźežkuli so hodźeše, Čisćeše hajnikej zerzawe pasle a hladaše ze wšej swěru jeho psy, kotrež běchu so bórzy na njeho zwučiłe, kaž na knjeza sameho, Hospozy nanošowaše wody, wuhla a drjewa a wusypowaše jej na dworje a w zahrodźe šćežki. (Iselt)
- Wotwonka so połne korby z powjazom po rólce horje ćahachu a nutřka wusypowachu. (Protyka 2001)
- Na por stow baterijow wusypuje tam ze wšěch kalibrow železne kule na naše hrjebje, kotrež buchu wot dźiwjoho wohnja cyle přeryte a wurunane. (Katolski Posoł 1916)
- Jan Wjesela płaćeše w cyłej wokolinje jako najwjetši winik a přisłodźerscy dopisowarjo tajkich nowin mjenowachu jeho přeco na prěnim městnje, hdyž swoje złoby na złe Serbowstwo wusypowachu. (Zalěski)
- Na to wusypuje so korbik a bjeru so druhe běrny. (Serbski hospodar 1889)