wuwikować

z Wikisłownika

wuwikować

wuwikować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. wuwikuju wuwikujemoj wuwikujemy
2. wuwikuješ wuwikujetej (-taj) wuwikujeće
3. wuwikuje wuwikujetej (-taj) wuwikuja (wuwikuju)


aspekt p/ip
transgresiw wuwikujo, wuwikujcy, wuwikowawši
prezensowy particip wuwikowacy
preteritowy particip wuwikowany
ł-forma wuwikował, wuwikowała, wuwikowało,
dual: wuwikowałoj, plural: wuwikowali (wuwikowałe)
werbalny substantiw wuwikowanje



preteritum
wosoba singular dual plural
1. wuwikowach wuwikowachmoj wuwikowachmy
2. wuwikowa(še) wuwikowaštej wuwikowašće
3. wuwikowa(še) wuwikowaštej wuwikowachu



imperatiw
wosoba singular dual plural
1. --- wuwikujmoj wuwikujmy
2. wuwikuj wuwikujtej (-taj) wuwikujće
3. wuwikuj, njech wuwikuje wuwikujtej (-taj) njech wuwikuja (wuwikuju)



Ortografija

Dźělenje słowow: wu-wi-ko-wać

Wurjekowanje

IPA: u̯uu̯ikou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne wuwikowaše je 0x dokładźene, wuwikowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] nawikować; wuzbytkować; wuhospodarić

Přikłady:

[1] Ale burscy komisarojo dźeržachu za bóle praktiske, hdyž so za žito wuwikowane pjenjezy na banku dadźa, hdźež wjetšu dań njesu. (Katolski Posoł 1915)
A Duban bjeze wšeho zrozumi, zo móžeš z granatow wjele wjace wuwikować hač z płuhow, hačrunjež woboje dźěłaju ze samsneho železa a snano samo w samsnej fabrice. (Brězan)
A z tej chceće nětko ze mnje hišće něšto wuwikować? (Brězan)
Z přisłodźenjom njehodźeše so wjele wjace wuwikować, po tym zo so stało to z česću, myslić tež za susoda a ze susodom za wjes, a donošowarjo njezasłužachu sej hižo domjacu kołbasu, ale mału, přitykowacu jehličku, kotruž skałar a gmejnski radźićel Pawoł Wjeńk jim přitykny, hdyž běchu mjez wonymi třomi, kotřiž běchu cyłe lěto najwjace donošowali za nowu plestrowanu dróhu, kotraž rosćeše wot šule sem pomału po wsy dele. (Brězan)
Potajkim dźěše burowka před wječorom do kuchnje swojeje dźowki a wuwikowa sej stare matracy. (Młynkowa)
A wón da wjesnjanosće zdźělić, zo podpisa, jeli \x85Ludźo powědaja, kak je sej Wusušu wuwikował: Za zamknjenymi durjemi na nich čakał, hdyž pjaty raz z wrotami dźěchu. (Krawža)
Z nich wuwikowachu 50000 hr. (Katolski Posoł 1917)
Po kejžorstwowych postajenjach su płaćizny za butru, twaroh, twarožki tak wysoke, zo móže hospodar za liter dobroho mloka 28-32 pjenježkow wuwikować. (Katolski Posoł 1917)
Mam psched sobu tabelu wot wjele lět, w kotrejž ze wschěch wjetschich němskich městow so wupokazuje, schto je rěznik w žanym lěcźe za centnar žiweho skotu płacźił, schto ze zarězaneho wuwikował: swoje 100-150 procentow! (Serbski hospodar 1888)
Jakuba do žnjow, powschitkowny nacźisk zestajesch: schto nimale z hospodarstwa wuwikujesch (tomu rěkaja ,,Etat äbo Voranschlag). (Serbski hospodar 1888)
Wěda sama za so móže nas jenož wucžicź, kak lěpschi skót plahujemy, kak chmańsche mjaso, kak wjacy mloka nadejimy; dale tež, kak z lěpschim symjenjom a gratom pola lěpje wobsywamy a z tym nadobnische žně domoj chowamy; kak pak z hospodarstwa, njech małeho abo wjetscheho, najwjacy wuwikujemy, to wěda nihdy njedoslědži, na to dyrbi kóždeho hospodarja dowjescź strowy a praktiski rozom a pilne woblicženje. (Serbski hospodar 1888)
Tam su jeho česćili, kaž lědy hdy čłowjeka jeho runjeća a jemu wšitke dźěło jeho ducha hódnje a wulce dźaknje zapłaćili, tu w domiznje pak jemu jeho mysle kradnu a jeho zamoženje, kiž je z wuspěšnym dzěłom w cuzbje wuwikował, k tomu. (Kubašec)
Nětko móžeja hdys a hdys samo kusk butry abo šmałca za maćerne hospodarstwo wuwikować. (Kubašec)
Prěnju składnosć pak spěšnje zwuži: "Mój nan je z knjejskeho wudwora ćeknył, dokelž ani najenskeho pjenjeza wuwikował njeje, ćim mjenje něšto za swójbu, a je tola w cyłej wokolinje jako dobry hospodar znaty był. (Kubašec)
dźě, zo wšo, štož tu z polow do bróžnjow bjerje a štož w hródźach na skoće wuwikuje, so w rukach njepřećelskeho knježerstwa do brónje přećiwo jeho domiznje a jeho ludej přewobroći. (Kubašec)
To pak dyrbju Tebi tola jasnosće dla zdźělić, zo sym ja za Twoje zběrki na 900 hr ze swojeho wudał a ani 100 hr z nich dotal wuwikował, tuž nimam z nich žanoho wužitka, njejsym jeho pytał a jeho tež njezměju, samo hdy bychmy woprawdźe raz serbskeho knihikupca namakali, kiž by so za rozpředawanje našeje literatury starał. (Ćišinski)
Zo njejsym se1 2 1 bičny, to tež z toho spóznaješ Za Wjelowe Přisłowa a Metaforiske hrona sym přez 1 000 hr ze swojeho wudał a z wulkej prócu něšto přez 400 hr z nich dotal zaso wuwikował. (Ćišinski)
Tuž bych rad widźał, zo bych z Přirody a wutroby něšto wuwikował. (Ćišinski)
Tola ja telko wuwikować njemóžu, dokelž je serbski lud mały a dokelž je husto hišće jara mało do čitanja. (Ćišinski)
Ja mjenujcy ze Sonetow a z 7 Formow, kotrež sym z wulkimi pjenježnymi wudawkami tak wosebnje wudał, ani čerwjeneho pjenjezka wuwikował njejsym. (Ćišinski)
Najrjeńschi fa d płodźi južna Tyrolska; zańdźenu nazymu wuwikowa tam hospodar z jeneje jabłonje 1000 mk. (Serbski hospodar 1887)


Přełožki[wobdźěłać]

gain by trade

]] [[:en:gain by trade

(en)]]