wothladać

wothladać

wothladać (hornjoserbšćina)

werb

wosoba	singular	dual	plural
1.	wothladam	wothladamoj	wothladamy
2.	wothladaš	wothladatej (-taj)	wothladaće
3.	wothlada	wothladatej (-taj)	wothladaja (wothladaju)

aspekt	p
transgresiw	wothladajo, wothladajcy, wothladawši
prezensowy particip	wothladacy
preteritowy particip	wothladany
ł-forma	wothladał, wothladała, wothladało, dual: wothladałoj, plural: wothladali (wothladałe)
werbalny substantiw	wothladanje

preteritum
wosoba	singular	dual	plural
1.	wothladach	wothladachmoj	wothladachmy
2.	wothlada	wothladaštej	wothladašće
3.	wothlada	wothladaštej	wothladachu

imperatiw
wosoba	singular	dual	plural
1.	---	wothladajmoj	wothladajmy
2.	wothladaj	wothladajtej	wothladajće
3.	wothladaj, njech wothlada	wothladajtej	njech wothladaja (wothladaju)

Ortografija

Dźělenje słowow: wot-hla-dać

Wurjekowanje

IPA: [u̯otladač]

Semantika

Woznamy:

[1] wot něčeho wothladać abo wothladać něšto činić: něšto nic wobkedźbować; na něšto nic dźiwać; něšto wuzamknyć, wuspinkować

[2] sej něšto wothladać: něšto přez wobkedźbowanje nawuknyć abo zhonić

[3] něšto wobkedźbować; widźeć; spóznać

[4] so wo něšto abo někoho starać

Synonymy:

[1] njedźiwać na

[2] nawuknyć

[3] widźeć; wobkedźbować

[4] wothladować

Kolokacije:

[1] wothladajo wot toho

[3] někomu něšto na wočomaj wothladać

Přikłady:

[1] Ale wothladajo wot toho, ja njewěm, hač je to puć. (Brězan)

Jako tajka wójna nima w stawiznach runjeća. Dokelž Němska a Ruska njejstej hišće ženje přećiwo sebi wojowałoj, jeli wothladamy wot sydomlětneje wójny. (Katolski Posoł 1914)

Sudnistwo pak w tymle padźe, dokelž 60-lětny starc hišće chłóstany njebě, wot jastwa wothlada. (Katolski Posoł 1915)

Bjezmjasny měsac zawjesć - najprjedy bě september za to postajeny - je přisłušne městno wothladało, dokelž to po nowšich wobstojnosćach našoho skotu wjace nuzne njeje. (Katolski Posoł 1916)

[2] Měšćanosta wjedźeše wšak nad městom kruty regiment, ale ludźo prajachu, to je wón wot swojeje mandźelskeje sebi wothladał, wona wjedźe doma regiment hišće krućiši. (Katolski Posoł 1913)

Běch Pafku k nowej wotkrywanskej technice přerěčał, kotruž běch sej pola dźiwadłownikow wothladał. (Koch)

To móhł sej někotryžkuli diplomat wot njeho něšto wothladać, na swój wužitk. (Krawc)

Widźomnje bě wot pilneju staršeju dobru wušiknosć za wšě ratarske dźěła zdźědźiła, wobchadej ze skotom so přiwučiła a wot nana sej wěstu krutosć wothladała a wotposkała, pretož tajki fórman njebě łahodny w swojich wašnjach. (Kubašec)

Posła tohodla prěnju dźowčičku z jednym wóčkom sobu na pastwu, zo by sebi wothladała, wot čeho je mótka tak rjana čerwjena. (Nedo)

[3] Nano, ty wěš, zo wšo wobstaram ći z wutrobu rady, štož wothladać no móžu ći na wočomaj. (Ćišinski)

A štož sym na Michale žno sej wothladał zdawna, njej' wón z lubosću do kublerskich. (Ćišinski)

Wjelk je mi dźěćo roztorhał, kaž pječa šwinc je wothladał. (Zejler)

[4] Na nikoho njehladajo, přez dwór kročeše Michał do konjenca, zo konjej by wothladał swojej najlubšej. (Ćišinski)

Arnold, kiž jeho z dźěćacej lubosću pěknje wothlada, njehibny so wot choreho łoža, a tak so sta, zo po nanowej smjerći hišće žaneho přećela a znateho ze swojich dźěćacych dnjow widźał njeběše. (Ćišinski)

Wulkowobchod z winom poruča swoje derje wothladane wina. (Katolski Posoł 1911)

Štóž je swoje hyacinty, tulpy, narcisy, krokusy atd. derje wothladał, tomu wone nětkle płaća z krasnymi kćenjemi. (Katolski Posoł 1911)

Wotwodźene wopřijeća:

wothladar; wothladarniča; wothladarnja

Přełožki

němski: [1] absehen němski: [2] sich etwas abschauen němski: [3] beobachten, sehen němski: [1] pflegen, betreuen

litawski: [1] nepaisyti litawski: [2] nusižiūrėti litawski: [3] pastebėti litawski: [4] prižiūrėti