čwělować

z Wikisłownika

čwělować

čwělować(hornjoserbšćina)[wobdźěłać]

werb[wobdźěłać]

wosoba singular dual plural
1. čwěluju čwělujemoj čwělujemy
2. čwěluješ čwělujetej (-taj) čwělujeće
3. čwěluje čwělujetej čwěluja (čwěluju)
aspekt ip
transgresiw čwělujo, čwělujcy, čwělowawši
prezensowy particip čwělowacy
preteritowy particip čwělowany
ł-forma čwělował, čwělowała, čwělowało,
dual: čwělowałoj, plural: čwělowali (čwělowałe)
werbalny substantiw čwělowanje


preteritum
wosoba singular dual plural
1. čwělowach čwělowachmoj čwělowachmy
2. čwělowaše čwělowaštej čwělowašće
3. čwělowaše čwělowaštej čwělowachu
imperatiw
wosoba singular dual plural
1. čwělujmoj čwělujmy
2. čwěluj čwělujtej (-taj) čwělujće
3. čwěluj, njech čwěluje čwělujtej (-taj) njech čwěluja (čwěluju)

Ortografija

Dźělenje słowow: čwě-lo-wać

Wurjekowanje

IPA: ʧu̯ʲɪlou̯aʧ

Semantika

Woznamy:

[1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.

Dalše wujasnjenja:

Imperfektiwne čwělowaše je 24x dokładźene, čwělowa (móže tež něšto druhe być) 0x.

Synonymy:

[1] ćěsnić; tyšić; čwilować; dračować; trapić; martrować; krjudować; maltretěrować; krjudźić; traktěrować; šikaněrować

Přikłady:

[1] A kak runje tale žadosć za njebjeskej domiznu jich čwěluje! (Katolski Posoł 1915)
Kaž škowrončk zaspěwam, hdyž skupi zaskiwla, so sami čwěluja; mje lakomsto drje podawmo. (Zejler)
Pohladuj dale wokoło so, njewuhladaš ty tež tule ludźi, kiž połni starosće a tyšnosće na lute njezboža a škodu wočakuja, wšudźom lute strachi a šerjenja widźa, stróžeja so před snadnosćemi, kotrež zacpěć móhli, haća njezbožownym podeńdźenjam, kiž jim hišće dołho njehroža a kotrež wotwobroćić nihdy njezamóža; w swojej přepjatej ćežkej mysli, ze swojimi přibohami a přiwěrkami pytaju wšěch do strachow stajić a čwěluja so a tych swojich z tajkim njetrjebawšim a tupym njeměrom. (Zejler)
Z qwutrobnym wobžarowanjom słyšu powěsć wot Tebje a druhich, zo Tebje dyba a gripa čwěluje a sam prědować njemóžeš - a tejko na šiji, kaž Ty maš, to zawěrnje starosć načini. (Zejler)
Swětny ropot, čwělowanja twój dźeń tudy njekaža; hola mi so spodoba, hola mi so spodoba. (Zejler)
Kotrohž starosć čwělowaše, přińdźe k nam do towarstwa, ćežkotu jem wotewzaše zwjeselena črjódźička. (Zejler)
Hrjebach swoje mysle, dokelž mje čwělowachu, wot ranja hač do wječora do próšneje role. (Krawža)
Lačnosć jich čwělowaše, a jenož hdys a hdys sej mačachu 56 hubu z kapku liwkeje wody z bleše. (Krawža)
Wosebje čestne to njeje, zo su prěnje płody wulkeje rady nowe čwělowanja najsłabšoho. (Katolski Posoł 1917)
Nota pokazuje na mordarstwa w Armeniskej (Němska dyrbi tam na turkowskich surowosćach wina być), na Zeppeliny, podmórniki, čwělowanja jatych atd. (Katolski Posoł 1917)
Tam joho wjacy drěnjo nječwělowaše a wón tež Bětnarjowej wjacy teje róže dla klubu rěčeć njemóžeše. (Katolski Posoł 1917)
Wón hrožeše Jurjej z matrami a čwělemi, da joho samoho krawnje čwělować, prošeše a lubješe wulke česće a bohatstwa, jeli so wón Jězusa wotrjeknje. (Katolski Posoł 1917)
Předstajeni njesmědźa wojakow při wuwučowanju a słužbje čwělować. (Katolski Posoł 1917)
Z kóždym zahrimotanjom ći je, jako by zasłyšał wołać a žałosćić 100000 čwělowanych duši, kotrež su swoju krej za twjerdźiznu woprowałe. (Katolski Posoł 1917)
W nocy do ćmowych dźěrow zatykani, zo móžachu so lědma hibać, myslachu ze strachom na čwělowanja, kotrež wodnjo na nich čakaja. (Katolski Posoł 1917)
Najhórše je, zo Francózojo našich hnydom po zajeću wšelako čwěluja, zo bychu jim, wosebje wyškam a podwyškam, wojerske powěsće wudrěli. (Katolski Posoł 1917)
Nětko jasni so zasy njebjo duše; čwělowana, njepokojna čłowječa wutroba je swój zhubjeny paradiz zasynamakała. (Katolski Posoł 1913)
Osmanojo, ze zmužitosću kaž tygry*), kotřiž su lěta dołho njewobrónjenych a njewinowatych a słabych starcow, žónske a dźěći, najprjedy nječłowjescy a surowje wohańbili, čwělowali a mordowali, maja nětkle přiležnosć, swoju lawsku zmužitosć*) pokazać, hdyž před njepřećelom stoja, kotryž so jich hódny być zda. (Katolski Posoł 1913)
Nic jenož mužojo a młodźency, ale tež małe dźěćatka, njewobrónjene holcy a žony, samo šěri starcy buchu wot njenasytnoho tyrana wurubjeni, do jastwow mjetani, čwělowani, najhanibnišo krjudowani, husto do dalokeje Małeje Asije wuhonjeni abo pomałku k martrarskej smjerći čwělowani, hdyž njebuchu z hromadami porubani. (Katolski Posoł 1913)
Sylne wobmjezowanjo wodywužiwanja njeby ničo druhe było hač čwělowanjo skotu, wosebje we wulkej horcoće a při sylnym dźěle. (Katolski Posoł 1913)
Sylniša strona w kraju, wjetšina, dawa so wot wopačnych nahladow k tomu zawjesć, zo z hrubej mocu přima do žiwjenja, zo słabšej stronje luda, mjeńšinje, njeprawdu čini, a tak přez sćěhwki, kotrež so při tajkim błudnym počinjenju wobeńć njemóža, cyłk, cyły kraj nanajbóle škoduje a čwěluje. (Katolski Posoł 1913)


Přełožki[wobdźěłać]

torment, torture

]] [[:en:torment, torture

(en)]]